Ontwikkelen in de kinderopvang. Yeah right.

September 19, 2022
De kinderopvangsector vind ik een wonderlijke wereld vanwege de paradox over groei en ontwikkeling. Dit is namelijk de core business van alle kinderdagverblijven als het gaat over kwalitatief hoogwaardige kinderopvang, maar hoe is het eigenlijk gesteld met de groeimogelijkheden en ontwikkelingskansen van de medewerkers?

Er is een groeiend besef dat kinderopvang veel meer is dan alleen opvang. Een internationaal vergelijkend onderzoek naar de kinderopvang in acht verschillende landen, laat zien dat kinderdagverblijven tegenwoordig meer worden gezien als omgeving waarbinnen kinderen zich op vele vlakken ontwikkelen (Van Bostelen, et al., 2011). Ook een thema uit de Wet IKK   -kinderopvang is een vak - ondersteunt dat groeiende besef (BrancheorganisatieKinderopvang, 2017). Het laat zien dat er in de kinderopvang professioneel wordt opgevoed. Dit leidt tot een verandering in het beroepsperspectief:kinderopvang is een vak. De pedagogisch medewerker is de professional, de expert op het gebied van de ontwikkeling van het jonge kind. Een goede pedagogisch medewerker werkt met warmte en reflectie, en heeft een onderzoekende houding (Peeters, 2008). Deze houding is nodig om integer te kunnen handelen in complexe situaties. Dit vertaalt zich naar een verantwoordelijkheid voor de pedagogisch medewerker om te (blijven) leren en ontwikkelen.

Professionalisering in de kinderopvang is noodzakelijk. Pedagogisch medewerkers stimuleren voor verdere professionele ontwikkeling heeft namelijk een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen (Bradley, Drapeau, & DeStefano, 2012). In essentie ligt hier natuurlijk de kern van de kinderopvang: het creëren van een omgeving waarbinnen kinderen zich op vele vlakken ontwikkelen. In mijn optiek kan je als kinderopvangorganisatie dan ook niet anders dan aandacht besteden aan de professionalisering van medewerkers. De organisatie moet net als voor kinderen, ook voor medewerkers een omgeving zijn waarbinnen zij zich op vele vlakken kunnen ontwikkelen.

De grote vraag is alleen: hoe doe je dat? De meeste kinderopvangorganisaties in Nederland zijn namelijk tamelijk plat georganiseerd en bieden daarom nauwelijks ruimte voor verdere ontwikkeling. En tot overmaat van ramp wordt professionaliseren dan ook nog veel te vaak geassocieerd met operationele taken als EHBO’er of BHV. Natuurlijk noodzakelijk, maar dodelijk saai. En dat terwijl er zoveel tofs te leren valt. Tenminste, als je het mij vraagt. En een vraag van een heel andere orde: wil de gemiddelde pedagogisch medewerker eigenlijk wel professionaliseren? En zit dat wel in het leer-DNA van deze doelgroep?